Już dwa lata żyjemy w świecie, którego realia zostały zmienione o 180 stopni w porównaniu z dotychczasowymi. Pandemia wirusa SARS-CoV-2 odmieniła wszystkich, wymusiła na nas nowe zachowania i konieczność dostosowania się do realiów świata zdalnego. Niestety, w dwojaki sposób stan epidemiologiczny na świecie wpływa na zdrowie psychiczne społeczeństwa.
Pierwszym powodem pogorszenia się kondycji zdrowia psychicznego w społeczeństwie, ze względu na pandemię COVID-19, jest lęk przed zachorowaniem, powodujący stres, oraz lockdowny. Konieczność ograniczenia kontaktów międzyludzkich, zmiana codziennych zachowań, godziny spędzone przed komputerem – przełożyły się na wzrost odsetka osób, które dostrzegają u siebie problemy ze zdrowiem psychicznym. Więcej informacji z tym związanymi możemy znaleźć w artykułach:
- Jak zadbać o szczęście w trakcie pandemii? – https://wsparciepsychologiczne.psrp.org.pl/2020/11/jak-zadbac-o-szczescie-w-trakcie-pandemii/
- Jak poradzić sobie z utraconymi korzyściami wynikającymi z pandemii koronawirusa? – https://wsparciepsychologiczne.psrp.org.pl/2020/05/jak-poradzic-sobie-z-utraconymi-korzysciami-wynikajacymi-z-pandemii-koronawirusa/
- Czuć się dobrze w dobie koronawirusa – https://wsparciepsychologiczne.psrp.org.pl/2020/05/czuc-sie-dobrze-w-dobie-koronawirusa-czyli-joga-balsam-dla-ciala-i-duszy/
- Jak sobie radzić z lękiem przed koronawirusem i niepewną przyszłością? – https://wsparciepsychologiczne.psrp.org.pl/2020/04/jak-sobie-radzic-z-lekiem-przed-koronawirusem-i-niepewna-przyszloscia/
Niestety, pandemia i zachorowania niosą za sobą jeszcze jeden skutek dla naszej psychiki. Około 30% osób, które zachorowały na COVID-19 może doświadczyć zmian w układzie nerwowym. Te przekładają się na powikłania natury psychologicznej, psychiatrycznej oraz neurologicznej. Wirus SARS-CoV-2, po znalezieniu się w krążeniu mózgowym, atakuje komórki śródbłonka naczyń włosowatych posiadających receptor ACE2. Powoduje ich uszkodzenie oraz przedostanie się do komórek nerwowych, które atakuje oraz zaburza ich funkcjonowanie. Najczęstszymi powikłaniami związanymi z układem nerwowym jest lęk, depresja, bezsenność czy obniżenie nastroju.
Coraz częściej mówi się o tak zwanej „mgle mózgowej”, czyli zespole objawów związanych z dysfunkcją rejonów mózgu, odpowiedzialnych za funkcje poznawcze. Mówiąc o tym zjawisku odnosimy się do objawów takich jak:
- oszołomienie;
- trudności ze skupieniem uwagi;
- problemy z koncentracją;
- zamglenie świadomości;
- problemy z zapamiętywaniem;
- problemy z komunikacją.
Nie ma jednoznacznych badań, które wskazują, w jaki sposób wirus SARS-CoV-2 doprowadza do istnienia tego typu zaburzeń. Domniema się, że jest to efektem tzw. burzy cytokinowej, czyli zbyt intensywnej, nieprawidłowej reakcji układu immunologicznego, w wyniku której dochodzi do wytworzenia cytokin, przekraczających barierę krew-mózg, mających wpływ na tkankę mózgową. Mówi się również o wpływie niedotlenienia mózgu, zaburzeniu mikrokrążenia, stresie związanym z infekcją oraz pandemią. Ze względu na jednoznaczny brak przyczyny mgły mózgowej leczenie opiera się głównie na wprowadzeniu zmian w stylu życia, m.in.: zbilansowanej diety, higieny snu.
Innym często zgłaszanym problemem neuropsychologicznym jest Zespół Chronicznego Zmęczenia (CFS), czyli trwające dłużej niż 6 miesięcy trwałe zmęczenie fizyczne i mentalne. Osoby dotknięte tym powikłaniem, opisują je jako spowolnienie myślenia, trudności ze skupieniem i problemy z logicznym myśleniem.
Oprócz wywoływania nowych objawów natury psychicznej zachorowanie na COVID-19 może doprowadzić również do zaostrzenia aktualnych problemów i chorób. Mówiąc o powikłaniach takich jak depresja, schizofrenia, bezsenność, zaburzenia nastroju nie możemy zapomnieć, jak popularne są to w obecnych czasach choroby. Osoby chorujące na w/w jednostki powinny szczepić się przeciwko COVID-19 i unikać zachorowań. Przechorowanie może doprowadzić do pogorszenia się ich stanu zdrowia i pogłębienia choroby. Niestety, nakładające się na chorobę pogorszenie stanu zdrowia związane z powikłaniami oraz negatywny wpływ samej pandemii i lockdownu stanowią duże zagrożenia dla chorych, nawet tych, u których doszło do wyciszenia choroby psychologicznej.
